Dzen buddizm. Buddaviylik yo‘nalishlari. Дзен буддизм. Буддавийлик йўналишлари
Dzen buddizm V–VI asrlarda Xitoyda paydo bo‘lgan mahayana yo‘nalishidagi maktablardan biridir. Uning asoschisi afsonaviy rohib Bodxidxarma hisoblanadi. «Dzen» (lotincha – meditatsiya, fikrni jamlash, diqqat bilan mushohada qilish) buddizmning asosiy xususiyatlari shundaki, unda nazariyadan ko‘ra amaliyotga, diniy o‘git va qonun-qoidalarni yodlash o‘rniga mushohada qilishga alohida e’tibor berilgan.
Dzen buddistlar jismoniy mehnat qilish, san’at turi bilan shug‘ullanishga katta ahamiyat beradilar. Dzen buddizmda tashqi olamdan uzilib, abadiy tashvishlardan chetlanish va fikrni bir nuqtaga jamlashga alohida e’tibor beriladi.
Kamchilik va nuqsonlaringni ko‘rsatib, seni koyigan donishmandning etagidan mahkam tut.
Zero, u zot xazinaga eltayotgan yo‘lboshchiga o‘xshaydi va sen sira kam bo‘lmaysan.
Budda
Hozir dunyo bo‘yicha dzen buddistlar 10 milliondan ortiq, ularning 85 foizi Yaponiyada yashaydi. Yaponiyada dzen ibodatxonalari diniy, siyosiy va madaniy markazga aylanib, yoshlar tafakkuri, turmush tarzi, faoliyatiga katta ta’sir ko‘rsatmoqda. Ayniqsa, dzen san’ati Xitoy va Yaponiya madaniyati an’analaridan biriga aylangan.
