Geografik xarita
Siz Yerning modeli — globusni va joy planini bilasiz. Globusda materiklar, okeanlar, orol hamda yarimorollar ancha aniq, lekin juda kichraytirilgan holda tasvirlanadi. Joy planida...
Joy planidan foydalanish
Joy planini o‘qish. Hayotda joy planlaridan foydalanishga to‘g£ri keladi. Harbiylar, quruvchilar, yo‘lsozlar, sayyohlar ishida joyning planlari, ayniqsa, ko‘p kerak bo‘ladi.Joy planini o‘qishni o‘zingiz yashaydigan...
Joy planini tuzish
Joy planini turli usullarda tuzish mumkin. Bu usullardan biri qutbiy usul deb ataladi. Bu qanday usul ekanligini ko‘rib chiqamiz.Biz 20-rasmda tasvirlangan joyning eng sodda...
Masshtab
Masshtab. Siz, o£rtog‘ingizga avtobus bekatidan uyingizgacha bo‘lgan yo‘lni qog‘ozga chizib ko‘rsatmoqchisiz. Albatta, bu yo‘l uncha uzoq bo‘lmasa ham qog‘ozga sig‘maydi. Demak, yo‘lni kich- raytirib...
Yo‘nalish azimuti va masofani o‘lchash
Geografik xarita — insoniyatning buyuk kashfiyoti. Yer yuzi va har bir joyning tabiiy sharoiti, aholisi va uning xo‘jalik faoliyati geografik xaritalarda hamda joy planida...
Yerning quyosh atrofida aylanishi
Yer Quyosh atrofini 365 sutka va 6 soatda bir marta to‘liq aylanib chiqadi. Hisobga to£g‘ri bo‘lsin deb bir yil 365 kun deb qabul qilingan....
Yerning o‘z o‘qi atrofida aylanishi va kattaligi
Odamlar juda qadim zamonlardanoq Quyosh har kuni sharqdan chiqib, g‘arb tomonga botishini bilib olganlar. Quyosh chiqib, bot- gunga qadar o‘tgan vaqt kunduzi, botgandan chiqqunicha...
Yulduzlar. Yulduzga qarab oriyentirlash
Yulduzlar. Tunda osmonga qarasangiz, juda ko‘plab yulduzlar tartibsiz sochilib yotganga o‘xshaydi. Aslida ular osmonda tartibsiz sochilib yotmaydi. Hozirgi vaqtda olimlar rasadxona (observatoriya)-larda yulduzlarning kattaligi,...
Quyosh va Oy
Quyosh — Yerga eng yaqin bo‘lgan qizib yotgan yulduz — olov shardir. U Quyosh sistemasining o‘rtasida joylashgan. Quyosh — Yerdagi yorug‘lik va issiqlik manbayi....
Tabiiy sharoit va tabiiy resurslarning xo’jalik tarmoqlarini joylashtirishga ta’siri
Tabiiy muhitni rivojlanishini bashorati ko'pjihatdan uni oldingi holatini bilish bilan bog'liq. Shu nuqtayi nazardan tarixni bilish kelgusi jarayonlarni bashorat etish kaliti deyishadi. Bo'lib o'tgan...
Geografiyada tabiat va jamiyat munosabatining asoslari
Iqtisodiy geografiya tom ma’noda (masalan, AQSH-da) qishloq xo’jaligi, tog’-kon, o’rmonchilik va baliq sanoatidan iborat.Demak, uning tadqiqot doirasi bevosita tabiyat va tabiiy resurslar foydalanish bilan...
Yer yuzining kashf etilishi va o‘rganilish
Yer yuzining kashf etilishi va urganilish. Materiklar va okeanlarning kashf etilishida jasur dengizchi ham- da sayyohlarning xizmatlari juda katta bo‘lgan. O‘rtaosiyolik Nosir Xisrov (1004—1088-yy.) Janubi-G‘arbiy...
